شهرستان دالاهو (به کردی: داڵاهۆ، Dalaho) از توابع استان کرمانشاه ایران است.

تقسیمات کشوری
شهرستان دالاهو که در ۹۹ کیلومتری کرمانشاه قرار دارد آخرین شهرستانی است که در پایان برنامه سوم به سایر شهرستانهای ایران اضافه شده‌است. با موافقت هیئت دولت بخش کرند غرب به شهرستان دالاهو ارتقا یافت. شهرستان دالاهو چهاردهمین شهرستان استان کرمانشاه بشمار می‌آید. این شهرستان ۱۹۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۱۵۴ روستا دارد. شامل دو بخش مرکزی و گهواره‌است.

بخش مرکزی
دهستان بان زرده
دهستان بیونیج
دهستان حومه کرند
شهرها: کرندغرب

بخش گهواره
دهستان قلخانی
دهستان گورانی
شهرها: گهواره

درباره شهرستان دالاهو
جمعیت ۵۴ هزارنفری آن در زمینه‌های کشاورزی، دامداری، باغداری و صنایع دستی اشتغال دارند
 این شهرستان همچنین حدود ۱۷ هزار نفر جمعیت عشایری دارد
دالاهو نام کوه مرتفع این منطقه‌ است که‌ از طبیعت زیبایی برخوردار است.

ساکنان این شهرستان کرد هستند و اکثریت پیرو دین باستانی یارسان هستند. در این شهرستان اقلیت سنی نیز وجود دارد.کرند غرب دارای دو تن از رهبران و بزرگان اهل حق (پیر موسی) و (بنیامین) است که در این شهر قراردارند مکان باستانی - تفریحی بابایادگار و داوود ملقب به داوود کوسوار که هم جوار بابایاذگار در این شهرستان واقع است که اصلی‌ترین زیارتگاه یارسان است.ریژاو (ریژاب) نیز که از مناظر بدیع طبیعی است در این شهرستان واقع شده‌است درروستای توت شاهی (توت شامی)از توابع شهرستان دالاهومرقد یکی از بزرگان یارستان بنام سیدحیدر حیدری ملقب به سید براکه قرار دارد که از طبق شایعات ازوی کشف و کرامات زیادی دیده شده . به طرف دهستان بیونیج در تنگه خاموش مر خاموش و به لفظ فارسی غار خاموش قرار دارد که برای مردم یارستان قابل احترام است در روستای بانیاران از توابع بخش گهواره قبر تیمور بانیارانی ملقب به شاه تیمور بانیارانی مشهور است که مردم اهل حق به اواحترام میگذارنددر روستای بیامه سفلی مرقد سید رضا معروف به سید رزاوه قرار دارد کوههای این شهرستان پوشیده از درختان بلوط می‌باشد در دهستان بیونیج از توابع شهرستان دالاهو نخود فراوانی یافت می‌شود که از پخت بسیار بالائی برخوداراست این منطقه شهرستان دالاهو را به گوران و کوههای دالاهو وصل می‌کند

دالاهوی کنونی طبق مستندات تاریخی نزدیک به یقین دگرگون شده ی(بالاهوته) یا(بالاهوتا)ی باستانی است که شیلهاک- اینشوشیناک، پادشاه عیلام باستان(حدود۱۱۵۱- ۱۱۶۵ ق.م) از آن یاد می‌کند.

در کتاب«ایران در سپیده دم تاریخ»در شرح گروه ششم شهرها و محلهایی که فتح نموده یکباره چهل و نه محل در نواحی«بالاهوتاً، ایالمان(سرپل زهاب) وآ... زاهایا نام می‌برد، حتی این نامها نیز نشانه‌هایی از ناحیه حلوان بدست می‌دهند. بار دیگر در صفحه ۹۲ چنین آمده:که وی(شیلهاک اینشوشیناک) برای پس گرفتن ظروف بسرقت رفتهٔ خود از افراد قبیله ی»بالاهوته" که در زاگرس مرکزی سکونت داشته، به این ناحیه لشکر کشید.

هوتهHUTE در زبان عیلامی باستان تنها به معنی جا ومکان می‌باشد.(ایران در سپیده دم تاریخ، صفحه ۱۹۶ شماره ۴۲)اگر فرض کنیم که بالا در زبان عیلامی باستان به معنی امروزی آن بکار رفته بنابراینبالا+پسوند هوته(بالاهوتا) می‌تواند به معنی جای بلند یا کوهستان معنی و تعبیر شود، که نامی مناسب و با مسما برای دالاهو بوده‌است.در این راستا کوهستان شاهو را نیز می‌توان مکان شاه معنی نمود.

 ویرایش و تلخیص : آکاایران

مرکز این شهرستان شهر هرسین و جمعیت آن ۹۶٫۰۱۹ (برآورد ۱۳۸۳خ) است. این شهرستان از دو بخش مرکزی (به مرکزیت شهر هرسین) و بیستون (به مرکزیت شهر بیستون) تشکیل شده است.مردم شهر هرسین به زبان لکی صحبت می‌کنند.خود هرسین از چند طایفه تشکیل شده که اکثریت ان کاکاوند و هرسینی می‌باشدمذهب مردم هرسین شیعه مذهب می‌باشد.

گلیم و قالی‌های بافته این شهرستان شهرت جهانی دارد. ارتفاع متوسط این شهرستان از سطح دریا ۱۵۸۲ متر است. بلندترین قله این شهرستان با ارتفاع ۲۷۴۹ متر در بخش بیستون و عمیق‌ترین غار خاورمیانه به عمق ۵۷۲ متر در این شهرستان قرار دارد.

تپه گنج‌دره یا (چیا خزینه)، گور دخمه‌های اسحاق‌وند، دخمه شمس‌آباد، کتیبه بیستون، مجسمه هرکول، قلعه هرسین، قلعه دزبر، قلعه سرماج، فراتاش بیستون،‌ فراتاش هرسین، حوض سنگی (حوض ساعت)، طاق سنگی، پلکان سنگی، تخت شیرین، دیوار ساسانی، پل خسرو، بنای ساسانی و سرستون‌های بیستون

تقسیمات کشوری
بخش مرکزی
دهستان چشمه كبود
دهستان حومه
شهرها: هرسین

بخش بیستون
دهستان چم جمال
دهستان شیزر
شهرها: بیستون

اماکن دیدنی و آثار باستانی شهرستان
سنگ‌نبشته بیستون
سنگ بلاش
مجسمه هرکول
سراب بیستون
گوردخمه‌های اسحاق‌وند
غار شکارچیان
غار مرآفتاب
غار چشمه‌سراب
سراب هرسین
چشمه گرماب هرسین
ویرایش و تلخیص : آکاایران

شهرستان گیلان غرب از توابع استان کرمانشاه با جمعیت ۷۰ هزار نفر که‌ بیشتر آن در روستا و مناطق عشایرنشین سکونت دارند. این شهرستان در جنوب استان کرمانشاه واقع شده‌است و مرکز آن شهر گیلان غرب است. سرمست دیگر شهر آن است. بیشترین معادن قیر طبیعی ایران در گیلانغرب است. شغل اصلی مردم گیلانغرب به خاطر موقعیت خاص آب و هوایی منطقه و همچنین زمین‌های حاصلخیز. کشاورزی و دامداری است.

موقعیت جغرافیایی
شهرستان گیلان غرب در غرب استان کرمانشاه بین ۳۳ درجه و ۴۹ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۲۸ دقیقه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۵۱ دقیقه تا ۴۶ درجه و ۳۷ دقیقه طول شرقی نسبت به نصف النهار گرینویچ واقع شده‌است. این شهرستان از شمال به شهرستانهای سر پل ذهاب، و قصر شیرین از جنوب به شهرستان ایوانغرب، از شرق به شهرستان اسلام آباد غرب و از غرب به شهرستان قصر شیرین محدود می‌شود. ارتفاع این شهرستان ۸۰۰متر از سطح دریا می‌باشد. فاصله گیلان‌غرب تا تهران ۷۰۰ کیلومتر، تا مرکز استان ۱۴۰ کیلومتر، تا شهرستان اسلام آباد ۹۰ کیلومتر، با شهرستان قصر شیرین ۵۲ کیلومتر، با سر پل ذهاب ۵۰ کیلومتر و با مرکز استان ایلام ۱۲۰ کیلومتر می‌باشد.

تقسیمات کشوری
بخش مرکزی
دهستان چله
دهستان چله از دو راهی ایوانغرب گیلانغرب آغاز می‌گردد وتا ۵کیلومتری شهر گیلانغرب ادامه دارد. از جمله روستاهای مسیر چله می‌توان به سه گانه کلاه دراز اشاره کرد که در۱۵ کیلومتری شهر قرار دارد.علیا ،وسطی وسفلی سه قسمتی هستند که الان تقریبا به هم متصلند وکلاه دراز واحد را به وجود آورده‌اند

دهستان حومه
دهستان دیره
دهستان ویژنان
شهرها: گیلان غرب

بخش گوار
دهستان حیدریه
دهستان گوآور
شهرها: سرمست

نام و پیشینه
در باره تاریخ پیدایش شهر اطلاعات کامل و جامعی در دست نیست اما بنابر اظهار نظر بزرگان از اواخر دوره قاجار این منطقه دارای تجمع سکونت و شهرداری بوده‌است اما سرزمین گیلان غرب از گذشته‌های بسیار دور به عنوان یکی از مراکز زندگی ایلی بشمار می‌آمده‌است.این شهرستان با شهرستان ایوانغرب در استان ایلام از لحاظ گویش و فرهنگ مردم شباهت بیشتری دارد. نام قدیم این شهرستان امله می‌باشد . که پس از بازدید رضا خان از این منطقه به دلیل وجود رود خانه‌ها و همچنین چشمه‌های فراوان و سرسبزی این منطقه دستور داد نام آن را به گیلان غرب تغییر دهند. شهر گیلان غرب به دلیل وجود درختچهٔ مورت که یکی از درختچه‌های مقدس درایران باستان است از دیرباز محل عبادت زردشتیان بوده‌است . به گونه‌ای که تازگی‌ها قصر و عبادتگاهی در شهر گیلان غرب از دل خاک بیرون کشیده شده‌است که به نظر می‌رسد مطعلق به دورهٔ ساسانیان است.

 ویرایش و تلخیص : آکاایران

این شهرستان، سه بخش و هفت دهستان دارد و جمعیت آن ۶۱۹۱۸ نفر است (آمار ۱۳۸۳خ).

بخش مرکزی
دهستان شمشیر
دهستان هولی
نقاط شهری: پاوه

بخش باینگان
دهستان ماكوان
دهستان شیوه سر
نقاط شهری: باینگان

بخش نوسود
دهستان سیروان
نقاط شهری: نودشه و نوسود


ویکیپدیا

شهرستان روانسر به عنوان دروازه اورامانات یکی از پرجاذبه ترین مناطق گردشگری استان کرمانشاه است.

شهرستان روانسر (نیکور باستان) در حدود 55کیلومتری شمال غرب کرمانشاه و در دامنه کوه یله ور (کوهستان شاهو) قرار دارد، جمعیت این شهرستان در سال 1385، برابر با 45هزارو345 نفر بوده و زبان مردم محلی کردی سورانی و اغلب اهل تسنن هستند.

شهرستان روانسر دارای یک بخش به نام بخش شاهو وسه دهستان به نامهای دولت آباد، حسن آباد و بدر آباد است، این شهرستان تا چند دهه پیش شامل روانسر و گرمه خانی بود که پس از انقلاب هر دو گسترش یافته وشهرستان روانسر امروزین را تشکیل دادند.

از ارتفاعات مهم اطراف شهرستان روانسر می‌توان به "ماه زرد"، "انجیره"، "شور" و "طاقه چرمی" اشاره کرد، که این ارتفاعات سرچشمه بسیاری از رودخانه های منطقه است،به عنوان مثال چشمه بزرگ سراب گنی خانی در روانسر سرچشمه اصلی رودخانه قره سو است.

از دیگر رودخانه‌های اطراف این شهرستان یکی "وشکه رو" در شرق آن و دیگری "گراب یا آوی خر" در جنوب غربی آن است، به جز چشمه پر آب "گنی خانی"، دو چشمه "سراب جاوری" و "سراب بروارین" نیز در نزدیکی روانسر واقع اند.

آب و هوای شهرستان روانسر نسبتاً سرد و مرطوب بوده و از میزان بارش سالانه چشمگیری برخوردار است به همین دلیل کشاورزی و دامداری در این منطقه رونق خاصی دارد و در واقع اقتصاد این شهرستان عمدتاً متکی به کشاورزی و دامداری است.

شهرستان روانسر دارای آثار متعددی از دوران مختلف تاریخی است و از این لحاظ درباستان شناسی غرب کشور جایگاه ویژه‌ای دارد. قدیمی ترین آثار سکونت انسان در اطراف روانسر به دوره پارینه سنگی میانی تا فرا پارینه سنگی باز می‌گردد که حداقل از حدود 50 هزار سال تا12  هزار سال پیش را شامل می‌شود که بقایای آنها در غارهای کولیان و جاوری و همچنین رودخانه گراب (آوی خر) یافت شده‌است.

از دیگر کشفیات قدیمی روانسر یک دندان آسیای فیل است که مربوط به دوران یخبندان است و در نزدیکی شهرک روانسر کشف شده‌است.از آثار مهم دیگر روانسر تپه موسایی است که از اوایل دوره مس و سنگ (حدود هفت هزار سال پیش) تا زمانهای اخیر مورد سکونت انسان بوده‌ است.

دخمه روانسر (گور صخره‌ای) یا تاق فرهاد نیز از دیگر آثار تاریخی این شهرستان است که در دیواره کوه قله در شمال شرقی روانسر واقع شده و به دوره هخامنشی باز می‌گردد، این دخمه شامل یک اتاقک کوچک است که ورودی آن به سمت شرق و مشرف به رودخانه وشکه رو می باشد، نقش اهورامزدا، یک شخص روحانی و توده‌ای هیزم در سمت راست ورودی این دخمه دیده می‌شود

یک پایه ستون نیز در کنار سراب گنی خانی وجود دارد که احتمالاً هم زمان با دخمه ساخته شده‌است و نشان دهنده وجود یک کاخ یا سازه‌ای کوچکتر در نزدیکی چشمه در دوران هخامنشی است. همچنین گورستانی از دوره اسلامی با سنگ قبرهای کتیبه دار به خط کوفی در دامنه شمالی کوه قله وجود داشت که متاسفانه طی سالیان اخیر نابود شده یا به تاراج رفته‌است.

در دوره آشوریان روانسر یکی از پایگاههای مهم این سلسله بوده که در آن زمان با نام "نیکور"خوانده می‌شده که در برخی از سنگ نوشته های این دوره از این شهر بسیار یاد شده است. برخی از قدمگاه ها و اماکن مقدسه اطراف روانسر ویس، سه سواره، هوری مرد (بابا حیران) و شیخ سرا هستند، که در ایام مختلف سال گردشگران و علاقه مندان بسیاری را به خود جذب می کند.

یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی و بسیار زیبای شهرستان روانسر غار قوری قلعه بزرگترین غار آبی آسیا می باشد که در بخش شاهو از توابع این شهرستان قرار دارد.این غار در25  کیلومتری شهر روانسر قرار دارد وقدمت آن به 65میلیون سال قبل می‌رسد و تنها 30 سال از شناسایی آن می‌گذرد و به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران، به ثبت رسیده‌است.

در سال1355هجری شمسی یک گروه از غارشناسان انگلیسی و در سال 1356  نیز گروه دیگری از غارنوردان فرانسوی موفق به کشف کامل این اثر شدند.عمق حوضچه‌های این غار به 14متر می‌رسد همچنین دمای داخل غارهفت تا11 درجه‌است و در تمام فصول سال این دما ثابت است.

این اثر طبیعی دارای تالارهای زیبا در 1400متری و 500متری به نام‌های تالار ریم، تالار کوهان شتر، تالار مسیر برزخ، تالار بلور و تالار عروس می‌باشد، این غار یکی از زیباترین جاذبه‌های دیدنی شهرستان روانسر است.

منبع:تبیان

پیشنهاد ما برای کرمانشاه گردی شما این بار قبرستان عجیب و غریب ابودجانه است که در نزدیکی بخش ریجاب شهرستان اسلام‌آباد و در کنار جاده ریجاب- بابا یادگار قرار دارد و با معماری متفاوتش بخشی از تاریخ دوره ساسانی را به شما نشان می دهد.

این قبرستان از صدر اسلام بجا مانده و با تعدادی آرامگاه به سبک 4 طاقی‌های دوره ساسانی طراحی شده است. اما شاید بیشتر از تمام قبرهای این قبرستان، دوبنای بقعه مانند توجهتان را جلب کنند که نمونه آن را در جای دیگری ندیده باشید. بقعه‌ای که در میان اهالی به مقبره ابودجانه معروف است و اتفاقا احترام خاصی هم بین مردم شهر دارد.

اگر از اهالی منطقه بپرسید، برایتان خواهند گفت که ابودجانه یكی از یاران با وفای پیامبر(ص) بود که در جنگ احد وقتی مشركان، نیروهای اسلام را شكست دادند، او هم مانند حضرت علی(ع) در كنار پیامبر باقی ماند و از آن حضرت مردانه دفاع كرد.

آرامگاه ابودجانه 4 ضلعی است و روی آن گنبدی مخروطی شکل و سفید رنگ قرار دارد و از دور جلب توجه می کند. اما در جنوب این آرامگاه بنای دیگری شبیه به آن، ولی در ابعاد کوچک تر وجود دارد و در داخل آن چند سنگ قبر به چشم می‌خورد. این دو آرامگاه با لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده و سطوح بیرونی و داخل آنها با ملاط گچ پوشیده شده است. بنابراین در گورستان ابودجانه سه بنای تاریخی جالب وجود دارد که درست به همان اندازه که برای اهالی محل نام آشنا و مانوس هستند، برای شما شگفت انگیز و جالب خواهند بود.

اما این مقبره ها تنها بناهای کهنه گورستان نیستند. شما قبرهای دیگری را هم در ابودجانه خواهید دید که با سنگچین، سنگ قبرهای ساده یا طرح دار و طاقی های کوتاه محدوده مزار را مشخص می‌کنند. بعضی از این 4 طاقی ها مثل آتشکده‌های ساسانی ساخته شده اند که در داخل آنها معمولا یک قبر دیده می‌شود.

روی برخی از قبرها هم بنای منار مانندی را خواهید دید که از خشت ساخته شده و سنگ قبری روی آن ها نصب شده که به علت فرسایش اطلاعات حک شده روی آنها مشخص نیست.
منبع:تبیان

کرمانشاه:

 يکي از شهرهاي بزرگ ايران و مرکز استان کرمانشاه مي‌باشد. برپايه سرشماري سال 1385 خورشيدي، جمعيت اين شهر بالغ بر 784,602 نفر بوده‌است که از اين جهت نهمين شهر بزرگ ايران محسوب مي‌شود. کرمانشاه از شهرهاي تاريخي و فرهنگي ايران است و به‌دليل قرارگرفتن در تقاطع دو محور شمال به جنوب و شرق به غرب و نيز همجواري با کشور عراق و واقع‌شدن بر سر راه کربلا و بغداد از اهميت بسياري برخوردار است.سه رودخانه قره‌سو، آبشوران و چم‌بشير از کرمانشاه عبور مي‌کنند.مردم اين شهر به زبان کردي (گويش‌هاي کردي کرمانشاهي، کلهري، جافي و لکي) و زبان فارسي (گويش فارسي کرمانشاهي) سخن مي‌گويند.

فاصله شهر کرمانشاه با تهران در بهترين حالت 590 کيلومتر و تا مرز خسروي (مرز ايران و عراق) در حدود 200 کيلومتر است.

وجه تسميه:
واژه کرمانشاه در دوره ساسانيان بر روي شهر کنوني کرمانشاه گذاشته شده‌است؛ به‌طوري که در يک اثر مکتوب تاريخي، واژه کرمانشاه را لقب بهرام چهارم -پادشاه ساساني- دانسته‌اند؛ چراکه وي پيش از رسيدن به تخت شاهي، حاکم شهر کرمان در جنوب شرق ايران بوده‌است؛ به‌همين دليل پس از پادشاهي او نام اين شهر را به افتخار بهرام چهارم -حاکم کرمان- کرمانشاه نهاده‌اند.

اقتصاد:
کرمانشاه مرکز کشاورزي ايران است و بيشتر درآمد اقصادي کرمانشاه از اين راه است.در سرتاسر کرمانشاه و به خصوص دشت ماهيدشت مي‌توان زندگي غربي را به وضوح ديد. در حوزه شهرستان کرمانشاه دو شهرک صنعتي وجود دارد که بيش از 256 واحد صنعت و توليدي در آن احداث شده است . اين شهرستان به لحاظ نيروي کار ارزان مي‌تواند فعاليت صنعتي چشم گير ي داشته باشد.

ميزان صادرات مواد غذايي، مصالح ساختماني و صنايع دستي کرمانشاه تنها در 3 ماه نخست سال 1388 مجموع 9درصد از صادرات کل کشور را شامل مي‌شود.بازارچه مرزي پرويز خان سال 1387 رتبه اول فعاليت را ميان بازارچه هاي مرزي کشور کسب کرد.

شرکت پالايش نفت کرمانشاه
شرکت پالايش نفت کرمانشاهدر سال 1301 وجود نفت خام به مقدار كافي در غرب ايران به اثبات رسيد و از اين زمان فعاليت استخراج و پالايش بااحداث شركت پالايش نفت كرمانشاه كه در آن زمان «پالايشگاه كرمانشاه» نام داشت شروع گرديد.

شرکت پالايش نفت کرمانشاه با توجه به آن که پس از گسترش شهر کرمانشاه در مرکز شهر قرار گرفت ولي يکي از واحدهاي صنعتي سبز صنعت نفت با 126 هزار متر مربع فضاي سبز است.

آب و هوا :
کوه پراو بلندترين قله شهر کرمانشاه با 3357 متر از سطح دريا کرمانشاه را از ديد گوناگوني آب و هوائي و قومي و مذهبي هند ايران لقب داده‌اند چرا که از لحاظ آب و هوايي داراي چهار فصل در يک زمان است.شهر كرمانشاه داراي اقليم معتدل كوهستاني است.کوههاي عمده شهرستان عبارتند از بيستون ، پرآو که در شمال شرقي شهر کرمانشاه قرار دارند و سفيد کوه که در جنوب شرقي شهر واقع شده است و غار پرآو که شهرت جهاني دارد يکي از بزرگترين غارهاي دنياست در کوه پرآو واقع شده است.

مردم:
مردم کرمانشاه به زبان‌هاي فارسي و کردي کرمانشاهي سخن مي‌گويند. زبان فارسي در شهر کرمانشاه رايج‌ترين زبان است.
شهر کرمانشاه در قبل از اسلام شهري بزرگ و مشهور به نام کامبادن بود و پس از يورش اعراب اين شهر با نام قرمسين براي مدت يک هزاره به صورت روستايي کوچک در آمد.کرمانشاه يكي از شاهراه‌هاي ارتباطي شرق و غرب و قديمي‌ترين راه عبور زائران عتبات عاليات بوده كه به همين سبب تاثيرات شگرف فرهنگي و معنوي برجا گذارده است.اکثريت جمعيت مردم کرمانشاه را کردها که از اقوام اصيل آريايي هستند تشکيل شده و در قرن چهارم ميلادي شهر کرمانشاه که در آن دوران روستاي خوش آب و هوايي بود به عنوان دومين اقامت گاه سلطنتي ساسانيان انتخاب شد.در دوران ساسانيان باغ هاي بزرگي در اين منطقه ساخته شد و تا مدت ها مکان تفريحي شاهان ساساني بوده است.

کُرد اصطلاحي است که در دوران‌هاي گوناگون معاني گوناگوني به خود گرفته‌است. اين اصطلاح در بيشتر دوران‌هاي تاريخي معناي رمه‌گردان ايراني‌تبار مي‌داده‌است و نام قومي خاص به شمار نمي‌آمده‌است.

مردم کُرد در تعريف امروزي از اقوام ايراني‌تبار هستند و بسياري از کردها خود را يکي از نوادگان مادها ناميده‌اند.که اين نظريه از سوي زبان‌شناسان و بر پايه شواهد دقيق زبان‌شناختي رد شده‌است.شواهد زبان‌شناسي نشان مي‌دهد که اسلاف مردماني که بعداً خود را کرد ناميدند در مناطقي جنوبي‌تر از مادها سکونت داشتند.

سوغاتي ها:

شيريني‌ها
بژي و نان شکري.

سوغات
نان برنجي، کاک، روغن کرمانشاهي و نان خرمايي.

صنايع دستي
گليم، گيوه، جاجيم، موج، انواع آلات موسيقي(دف،تنبور،تار،ديوان و سه تار)، چرمو کلاش(گالش يا گيوه).

غذاها
ترخينه، چلوخورشت خلال، کباب دنده کرمانشاهي و آبگوشت کرمانشاهي.

این مسجد تک مناره ای در خیابان امام محمد شافعی، در شمال شهر پاوه قرار دارد. این بنا ظاهراً بر روی بقایای یک آتشکده دوره ساسانی پی ریزی شده است. مسجد جامعه پاوه بدون صحن و از یک شبستان مستطیل شکل تشکیل شده است. ابعاد این شبستان 20×15 متر است و پانزده ستون چوبی دارد.

در سال های اخیر در محراب مسجد تعمیراتی صورت گرفته و شکل اصلی آن تغییر کرده است. همچنین ساختمان جدیدی به سبک مسجد «النبی» مدینه منوره به آن الحاق شده است. مردم محل بنای این مسجد را به صدر اسلام نسبت می دهند و بر این باورند که این بنا در روزگار خلیفه دوم و به دستور فرزندش «عبدالله بن عمر» بنا شده است.

این مسجد یکی از مساجد صدر اسلام است و در روستای «شالان» از توابع ریجاب اسلام آباد قرار دارد. شالوده این بنا بر روی بنایی که به قبل از اسلام تعلق داشت، ساخته شده است. مسجد به شکل مستطیل و به ابعاد 7/10×18 متر است. شبستان مسجد دارای هشت ستون در دو ردیف موازی است. چهار ستون آن به شکل چهار ضلعی و به ابعاد 75×75 سانتیمتر است و چهار ستون دیگر که در یک امتداد قرار دارند، هر یک از سه بخش تشکیل شده است: بخش اول به شکل چهار ضلعی است و از کف مسجد تا ارتفاع سی سانتیمتر را در بر می گیرد، سپس بخش دوم. تا ارتفاع 20/2 متری به صورت استوانه است. در قسمت آخر نیز دوباره به شکل چهارضلعی دیده می شود. در بالای این دو ردیف ستون، دو الوار تراشیده شده ضخیم انداخته اند و سپس تیرهای افقی را روی آن ها قرار داده اند. محراب مسجد بر خلاف سایر مساجد اسلامی از دیوار جنوبی بیرون نیامده، بلکه به وسیله گچ بری به دیوار مسجد اضافه شده است. منبر پنج پله ای مسجد پشت به محراب ساخته شده و مصالح آن سنگ و گچ است.

مناره مسجد بعدها در قسمت جنوب غربی پشت بام ساخته شده است. راه ورودی به مناره هم از پشت بام مسجد است. این مناره دارای بیت و یک پله مثلثی شکل است. در بالا آن نیز گنبدی مخروطی قرار دارد. مدخل مناره طاق گهواره ای شکل دارد و قسمت بالای نمای خارجی آن با چوب و گچ تزیین شده است.

مسجد شاهزاده در اراضی معروف به چهار باغ شهر کرمانشاه قرار دارد و دارای شبستانی است که در داخل آن پانزده طاق چشمه دیده می شود. این طاق ها بر روی ستون های قطور آجری قرار دارند. این مسجد به دستور محمد علی میرزا دولتشاه ساخته شد.

این مسجد در محله فیض آباد و در خیابان کزازی شهر کرمانشاه قرا دارد و توسط محمد علی میرزا دولت شاه فرزند بزرگ فتحعلی شاه در کنار دیوان خانه این شهر که دوازده عمارت داشت، ساخته شده است. ستون های سنگی مارپیچ، محراب مقرنس کار شده و گچ بری های زیبای شبستان زنانه، به این مسجد زیبایی خاصی بخشیده است. در حال حاضر این مسجد محل سکونت و تحصیل طلاب علومی دینی است.

این مسجد یکی از با شکوه ترین مساجد قاجاریه شهر کرمانشاه است و در سال 1285 ه. ق توسط «امام قلی میرزا عمادالدوله» والی غرب در بازار زرگرها ساخته شد. این مسجد دارای صحن مرکزی است و در پیرامون آن، حجره هایی برای سکونت طلاب علوم دینی ساخته شده است. بازار و کاروانسرای عمادالدوله با صدها مغازه و حجره وقف بر مصارف این مسجد است.

پس از ساخت این مسجد، بانی آن یکی از درهای حرم حضرت علی(ع) را به کرمانشاه آورد و در این مسجد نصب نمود و به جای آن در نقره ای دیگری را وقف آستانه علوی نمود. این درگاه امروزه در مدخل مسجد و بازار زرگرها قرار دارد و به در «قاپی شاه نجف» مشهور است این درگاه چوبی به دوره صفویه تعلق دارد.

این مسجد در بافت قدیم شهر کرمانشاه، در خیابان مدرس قرار دارد. مسجد دارای شبستانی بزرگ با دوازده ستون سنگی یک پارچه است. طاق های شبستان بر روی این ستون ها قرار دارند. برخی از طاق چشمه ها به شیوه معقلی کاری تزیین شده اند. این مسجد که سال ها محل زندگی و تحصیل طلاب علوم دینی و تبلیغات مذهبی بوده است، در سال 1235 ه.ق توسط «حاج شهباز خان» و شش برادرش – از بنیان گذاران طایفه حاجی زادگان – ساخته شد.

این مسجد در بافت قدیم شهر کرمانشاه، در خیابان مدرس قرار دارد. از این مسجد تنها بخشی از شبستان آن باقی مانده است. این شبستان چهل و پنج طاق چشمه داشت و امروز تنها بیست و پنج طاق آن باقی مانده است. در سمت جنوبی مسجد، دو بالاخره وجود داشت که در گذشته مدرسه بود. مسجد جامع کرمانشاه از نظر ساخت شبیه مساجد دوره زندیه است و طبق کتیبه موجود در سال 1196 ه.ق مصادف با حکومت «علی مرادخان زند» ساخته شد. در قسمت جنوبی مسجد، مسجد دیگری با صحن و شبستان کنونی وجود دارد که به مسجد «ایمری» معروف است.

بانی این مسجد «امیر نظام زنگنه» از نوادگان «شیخ علی خان زنگنه» و از امرای دوره محمد شاه قاجار و اوایل سلطنت ناصر الدین شاه قاجار است.

مقبره معروف به سر قبر آقا متعلق به «محمد علی» فرزند «آقا محمد باقر بهبانی» فقیه معروف است. آقا محمد علی در حدود سال 1188 ه.ق بر حسب تقاضای اهالی کرمانشاه به این شهر آمد و به ترویج مذهب و تدریس علوم اسلامی پرداخت. گذشته از فضایل، مبارزاتی که او با درویشان و خصوصاً «معصوم علی شاه هندی» نمود، مبارزاتی که نام وی بلند آوازه گردد. مقبره او در بین مردم به «قبر آقا» شهرت دارد.

این مقبره در میدان آزادی شهر کرمانشاه قرار دارد. در گذشته این بقعه به صورت چهار طاقی سرپوشیده بود. بر اساس کتیبه موجود در بنا، این مقبره در سال 1287 ه.ق توسط «مصطفی قلی میرزا» فرزند امام قلی میرزا عمادالدوله والی معروف غرب احداث شد. در سال های اخیر این بنا توسط اداره اوقاف تخریب و ساختمان آجری جدیدی به جای آن ساخته شده است. این بقعه یکی از زیارتگاه های قابل احترام مردم کرمانشاه به ویژه بانوان است. در داخل این بقعه دو سنگ قبر وجود دارد. نوشته های هر دو قبر به خط کوفی و مربوط به قرون اولیه اسلامی است. یکی از قبرها مربوط به «شیخ علی» نامی و دیگری – به تاریخ سال 165 ه. ق – به «سیده فاطمه» تعلق دارد.

این مقبره در سال های اخیر در کنار پل کهنه کرمانشاه، مشرف بر رودخانه قره سو ساخته شده است. «ملا عبدالله بن محمد تونی بشروی» از علما و فقهای دوره صفویه بود و در مشهد مقدس ساکن و به تدریس و ترویج اشتغال داشت. وی در اواخر عمر به قصد زیارت ائمه عراق از خراسان حرکت کرد و در روز شانزدهم ربیع الاول سال 1071 ه.ق در کرمانشاه دار فانی را وداع گفت. شیخ علی خان زنگنه حاکم کرمانشاه نزدیک پل کهنه، وی را دفن و بر مزار او بقعه ای بنا کرد این بنا در زمان نامشخصی به کلی تخریب شده بود و در سال های اخیر مقبره جدید در این محل احداث شد.

این مقبره در داخل شهر سر پل ذهاب قرار دارد. بنای این آرامگاه در اصل به صورت چهار ضلعی بود و بر روی آن گنبدی مدور قرار داشت. در سال های اخیر توسط اداره اوقاف ساختمان قدیمی تخریب و به جای آن ساختمان جدیدی با آجر و کاشی کاری بنا شد.

احمدبن اسحاق یکی از محدثان معروف زمان امام حسن عسگری (ع) بود و در سال 250 ه.ق در سر پل ذهاب درگذشت.

این بقعه بر روی تپه ای در مرکز شهر سنقر قرار دارد. این آرامگاه برجی شکل، هشت ضلعی و دارای گنبدی آجری است . هر ضلع آن سه و نیم متر طول دارد. در طبقه پایین این بقعه سردابه ای هشت ضلعی وجود دارد و پوشش آن گنبدی است. بخش تحتانی آرامگاه یعنی سردابه با سنگ های تراشیده و قسمت فوقانی آن با آجر ساخته شده است.

در هر یک از اضلاع این آرامگاه، طاق نمایی با قوس جناغی قرار دارد. در داخل این طاق نماها تزیینات آجرکاری دیده می شود. لچکی طاق نماها نیز با کاشی های فیروزه ای رنگ تزیین شده است.

در سال های گذشته از داخل سردابه این آرامگاه، بیست و پنج تابوت چوبی ساده به دست آمد. در داخل تابوت ها، اجسادی قرار داشتند که به شیوه اسلامی دفن شده بودند. متأسفانه در بنا کتیبه ای که بیانگر تاریخ ساخت این بنا باشد، وجود ندارد. با توجه به ساختار معماری و نقشه آن، به نظر می رسد این بنا متعلق به دوره ایلخانی باشد.

این مقبره در سر پل ذهاب و بر سر راهی که به «مله دیزکه» منتهی می شود، قرار دارد. این مقبره در داخل آتشکده ای از دوره ساسانی قرار دارد و به وسیله لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است. وجود این مقبره موجب شده که بقایای آتشکده ساسانی تاکنون سالم بماند. اهالی محل متعقدند که این آتشکده مقبره حمزه قاری است و برای آن احترام خاصی قایلند.

«ابوعماره حمزه بن حبیب بن عماره بن اسماعیل کوفی» معروف به «زیات»، قاری معروفی است که «ابوالحسن کسایی»، دانشمند و نحوی معروف، قرائت قرآن را از وی آموخته است. حمزه روزگار خود را به تجارت بین کوفه و حلوان می گذراند و در یکی از سفرهای تجارتی به سال 156 ه.ق در سر پل ذهاب درگذشت و طبق سنت اسلامی در همان جا دفن شد.

این آرامگاه در روستای «بان زرده» کرند، نزدیک قلعه یزدگرد و در دامنه کوه «دالاهو» قرار دارد. از نظر معماری این بنا به صورت فضای مربع شکل کوچکی است و بر روی آن گنبد مخروطی شکلی قرار گرفته است.

سطوح داخلی و خارجی این بنا به وسیله ملاط گچ اندود شده است. این مقبره، یکی از زیارتگاه های مهم اهل حق به شمار می رود. هویت حقیقی بابا یادگار نیز مانند دیگر مشایخ اهل حق به درستی معلوم نیست. بیش تر از این مشایخ در اوایل حکومت صفویان زندگی می کردند و در نوار مرزی ایران و عثمانی به ترویج مذهب اهل حق اشتغال داشتند.

مردم اهل حق طبق معتقدات دینی و سنتی خود که «تناسخ» باشد، بابا یادگار را مظهر روح حضرت امام حسین(ع) می دانند.

در نزدیکی ریجاب از توابع شهرستان اسلام آباد، قبرستانی از صدر اسلام با تعداد آرامگاه به سبک چهار طاقی های دوره ساسانی وجود دارد. در میان این قبور، بنای عظیمی دیده می شود که در میان اهالی محل به مقبره ابودجانه معروف است و در نزد اهالی از احترام خاصی برخوردار است. این آرامگاه چهار ضلعی است و بر فراز آن گنبدی مخروطی شکل قرار دارد. در جنوب این آرامگاه بنای دیگر شبیه به آن، ولی در ابعاد کوچک تر ساخته شده است و در داخل آن چند سنگ قبر به چشم می خورد. این دو آرامگاه بالا شه سنگ و ملاط گچ ساخته شده و سطوح بیرونی و داخل آنها با ملاط گچ اندود شده است.

ابودجانه یکی از یاران با وفای پیامبر(ص) بود. در جنگ احد هنگامی که مشرکان، نیروهای اسلام را شکست دادند، ابودجانه نیز مانند حضرت علی(ع) در کنار پیامبر باقی ماند و از آن حضرت مردانه دفاع کرد.

این کاروانسرا در داخل شهر قصر شیرین قرار دارد و متأسفانه در اثر حملات نظامیان عراقی آسیب زیادی دیده و تنها قسمت ورودی آن باقی مانده است. در سال های اخیر میراث فرهنگی اقدام به بازسازی آن نموده است. این کاروانسر نیز تا حدودی شبیه کاروانسراهای بیستون و ماهیدشت است. ورودی طاق دار آن در ضلع جنوبی قرار دارد. در هر طرف ورودی سکویی دراز ساخته شده است. پس از ورودی، هشتی گنبدداری قرار دارد که به حیاط مرکزی راه دارد.

در چهار طرف حیاط، ایوان های بزرگی با طاق جناغی دیده می شود. همچنین در اضلاع حیاط مرکزی تعدادی اتاق ساخته شده است. در جلوی هر یک از این اتاق ها ایوان کوچکی و در پشت اتاق ها، اصطبل های درازی احداث شده است. این کاروانسرا با لاشه سنگ و آجر ساخته شده و در برخی از قسمت های آن از جمله ورودی، از آجرهای بناهای ساسانی نیز استفاده شده است.

این کاروانسرای چهار ایوانی در داخل شهر ماهیدشت قرار دارد و ابعاد آن 65×65 متر است. ورودی آن در قسمت جنوبی بنا است. دو سکوی دراز و بلند در طول این ورودی قراردارد. گوشه های بیرونی این کاروانسرا به صورت مدور است. در هر طرف ورودی کاروانسرا دو فضای دو طبقه ایوان مانند قرار دارد. در نمای جنوبی کاروانسرا نیز در هر طرف ورودی، چهار طاق نما با طاق جناغی ساخته شده است. پس از ورودی، هشتی گنبدداری قرار دارد که به حیاط کاروانسرا منتهی می شود. در اطراف حیاط نیز مجموعه ای از اتاق ها جهت استراحت کاروانیان و در پشت آن ها نیز اصطبل های سراسری ساخته شده است.

این کاروانسرا به دستور شاه عباس اول صفوی احداث شد و طبق کتیبه موجود در زمان ناصر الدین شاه تعمیر شد.

این کاروانسرا بر روی بقایایی از یک بنای سنگی دوره ساسانی معروف به کاخ خسرو ساخته شده است. ایلخانیان با الحاق دیوارهایی به دیوارهای محیطی بنای ساسانی، این کاروانسرا را احداث نمودند.

این کاروانسرا به ابعاد 85×80 متر با لاشه سنگ و آجر به همراه ملاط گچ ساخته شده است.

درگاه ورودی آن در جبهه شرقی بنا قرار دارد و به حیاط مرکزی منتهی می شود. در اطراف حیاط نیز مجموعه ای از اتاق های مستطیل شکل دیده می شود. در سه ضلع شرقی، شمالی و جنوبی، ایوان ها و اتاق ها قرار دارند و در کنار هر ایوان دو اتاق ساخته شده است. در ضلع غربی در جلوی هر اتاق، ایوان کوچکی وجود دارد.

دیوارهای این کاروانسرا تا قسمت پاکار قوس با لاشه سنگ و از پاکار تا تیزه قوس با آجر چیده شده است. در داخل حیاط مرکزی آن، مسجد کوچکی به چشم می خورد. در کنار این مسجد نیز سکویی مربع شکل احداث شده است و در هرگوشه آن پشتبند مستطیل شکلی قرار دارد. در مرکز این سکو نیز فضای مدور تو خالی ایجاد شده است. متأسفانه کاربرد این سکو تاکنون مشخص نشده است.

کاروانسرای بیستون معروف به کاروانسرای شاه عباسی در سی کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه و در محل روستای «بیستون کهنه» قرار دارد. این کاروانسرا به سبک چهار ایوانی دارای 83/60 متر طول و 74/50 متر عرض است. در چهار گوشه این بنا، برج هایی قرار دارد؛ برج های ضلع غربی مدور و برج های ضلع شرقی هشت ضلعی است. دیوار محیطی این کاروانسرا از داخل و خارج تا کف طاق نماها با سنگ های تراشیده و از کف کطاق نماها به بالا با آجر ساخته شده است. دروازه ورودی این کاروانسرا به عرض 50/3 متر در ضلع جنوبی است. در هر طرف این دروازه هفت طاق نما قرار دارد.

پس از دروازه، فضایی سرپوشیده با طاق جناغی دیده می شود که در طرفین آن، دو ایوان با طاق هلالی است. در ابتدای این ایوان ها، راه پله ای برای ورود به پشت بام ساخته شده است. این فضای سرپوشیده به یک فضای هشت ضلعی با طاق گنبدی منتهی می شود. در طرفین این فضای هشت ضلعی، دو ایوان وجود دارد و هر یک از این ایوان ها دارای سه درگاه است. این فضای گنبددار به حیاط کاروانسرا راه دارد. در هر یک از اضلاع کاروانسر، شش اتاق چهار ضلعی قرار دارد. در جلوی هر یک از اتاق ها ایوان سنگ فرشی دیده می شود. در چهار کنج حیاط نیز چهار ایوان شش ضلعی وجود دارد. در ضلع مقابل درگاه ورودی کاروانسرا، شاه نشینی ساخته شده است. در پشت اتاق های کاروانسرا، اصطبل های درازی ساخته شده است. این کاروانسر به دستور شاه عباس اول صفوی ساخته شد. با توجه به کتیبه ای که از شاه سلیمان صفوی (1105-1077 ه.ق) در این بنا باقی مانده، به نظر می رسد بنای این کاروانسرا در زمان پادشاهی شاه سلیمان و صدارت شیخ علی خان زنگنه خاتمه یافته است. این مکان در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار و صدرات «میرزا آقا خان نوری» توسط «حاجی جعفرخان معمار باشی اصفهانی» مورد مرمت قرار گرفت.

این سراب در شمال شهر صحنه و در محلی به نام دربند قرار دارد. مزارع صحنه را آبیاری می کند. در کنار این سراب آبشاری زیبا دیده می شود که آب آن با فشار زیاد از شکاف کوهی بیرون می ریزد. این آبشار در فصل بهار از مکان های دیدنی و زیبای صحنه محسوب می شود.

سراب سنقر در پنج کیلومتری جاده سنقر به کرمانشاه و در مجاور روستای «تازه آباد» قرار دارد. آب آن از زیر کوه سراب به سرعت و با فشار به صورت فواره بیرون می ریزد. آب این سراب در زمستان ها گرم و در تابستان ها سرد است. آب گوارای این سراب، آب آشامیدنی روستاهای اطراف را تأمین می کند و سپس به رودخانه ی قره سو می ریزد.

در داخل شهر هرسین و در دامنه کوه «شیرز» سراب بسیار زیبایی وجود دارد که اراضی کشاروزی هرسین را مشروب می سازد. سراسر این سراب پوشیده از درختان جنگلی است. عناصر طبیعی چون چشمه، کوهستان، فضای سبز و آثار تاریخی زیبایی مضاعفی به طبیعت بکر آن داده است.

این سراب در سی کیلومتری شمال شرقی شهر کرمانشاه و در دامنه کوه بیستون قرار دارد. این سراب مزارع بیستون و «بلوردی» را مشروب می کند.

این سراب زیبا در داخل شهر روانسر قرار دارد و سرچشمه رودخانه قره سو است. به دلیل وجود این سراب و قرار گرفتن آثار تاریخی در کنار آن و نیز سرسبزی و طبیعت زیبا، این مکان یکی از نقاط تفریحی شهر روانسر به حساب می آید.

این سراب در چهارده کیلومتری شمال غربی شهر کرمانشاه، در ابتدای منطقه سنجابی و در دامنه کوه «کماجار» قرار دارد. این سراب به صورت استخر وسیعی، مملو از گل های نیلوفر است. غنچه ها و برگ های این گل ها سر از آب بر آورده و سطح وسیعی از سراب را پوشانده است. این ساب ظرفیت بهره دهی آب فراوان دارد و برای پرورش ماهی نیز مناسب است. در سال های اخیر جهت رفاه بازدیدکنندگان در اطراف این سراب، تأسیسات و پارکی احداث شده است.

این بنا در روستای «فش» کنگاور قرار دارد. این بنای آجری از بیرون به صورت چهار ضلعی و از داخل مدور است. ارتفاع بنا از کف تا پاکار قوس 85/1 متر است. گنبد بنا نیز مدور و با آجر ساخته شده است. در ورودی بقعه در ضلع شمالی است و به ایوان و کفش کن باز می شود. در داخل کفش کن و صحن حیاط امامزاده، دو سنگ قبر وجود دارد؛ تاریخ یکی از آنها 1211 ه.ق و دیگری 1242 ه.ق است.

در داخل بنا ضریح چوبی ساده ای قرار دارد و در زیر آن سنگ قبری دیده می شود. بر روی این سنگ قبر خطوط کوفی به چشم می خورد که به علت ساییدگی خوانا نیست.

این مقبره در یک کیلومتری شمال روستای گودین کنگاور قرار دارد. این بنا از بیرون به صورت چهار ضلعی و از داخل هشت ضلعی است. در زیر صندوق داخل بقعه، سنگ قبری به ابعاق 24×48 سانتیمتر وجود دارد و روی آن نوشته شده است: «وفات السید الفاضل بهاء الدین محمد بن محمد باقر الحسین رحمه اله 28 شهر جمد الثانیه سنه.» 1132 در مقابل ورودی این مقبره، ایوان و کفش کنی ساخته شده است.

این امامزاده در شمال غرب بنای معروف به معبد آناهیتا در شهرستان کنگاور قرار دارد. بنای قدیمی این امازاده در زلزله سال 1336 ش تخریب و بعدها بنایی نوساز و بزرگتر به جای آن ساخته شد. بنای فعلی تقریباً به همان شکل بنای قدیمی ساخته شده است. این امامزاده دارای صحن مرکزی گنبدداری است و گنبد آن از نوع گنبدهای دوپوش است. همچنین این بنا دارای دو مناره آجری است. از بنای قدیمی امامزاده تنها سردر ورودی به محوطه صحن، بر جای مانده است.

این امامزاده در شمال روستای «شیرخان» در بخش دینور قرار دارد. بنای امامزاده بر روی تپه ای بلند به نام «تپه امامزاده» از آجر و گچ ساخته شده است. بنای اصلی بقعه از خارج چهار ضلعی و از داخل چهار ایوانی است. هر یک از ایوان ها دارای طاق هلالی است. فضای اصلی بقعه به ابعاد 75/5×75/5 متر است و بر روی آن گنبد مدور آجری قرار دارد. در داخل بنا، ضریح مشبک چوبی با سقف مسطح دیده می شود. در میان ضریح، سنگ قبری به طول 27/1 متر و عرض 35 سانتیمتر وجود دارد. بر حاشیه این سنگ قبر «آیه الکرسی» و بر سطح سنگ صلوات حک شده است.

ورودی بقعه در ایوان غربی است. در هر یک از ایوان های شمالی و جنوبی، سه طاقچه با طاق هلالی و در ایوان شرقی یک طاقچه و در ایوان غربی دو طاقچه با طاق هلالی وجود دارد. بر بالای هر یک از ایوان ها نورگیری مستطیل شکل با طاق هلالی دیده می شود. این نورگیرها محوطه مرکزی امامزاده را روشن می کنند.

این بنا در جنوب روستای «دده بکتر بانین»، در بخش دینور قرار دارد. بنای امامزاده از دو قسمت تشکیل شده است: قسمت اول به جمع خانه معروف است. جمع خانه فضایی مستطیل شکل با در گاهی کوتاه در جبهه شمالی است. پس از ورود به جمع خانه – در سمت راست – در اصلی ورود به بقعه قرار دارد. بقعه اصلی شامل اتاقی چهارگوش است که در وسط آن سنگ قبری به خط کوفی وجود دارد. متأسفانه به دلیل ساییدگی بیش از حدف خواندن آن میسر نیست.

این امامزاده در بیست کیلومتری غرب پاوه، در روستای هجیج و در کنار روخانه سیروان قرار دارد. در سال های اخیر بنای این امامزاده به صورت چهار طاقی آجری توسط اداره اوقاف احداث شده است. در گذشته مقبره این امامزاده بنایی سنگی بود.

پیش نمازان روستای هجیج در باره نام و نسب این امامزاده به نقل از «بحر الانساب» می گویند: نامش عبیدالله و فرزند حضرت امام موسی کاظم(ع) است و پس از رحلت پدر در زمان هارون الرشید با یکی از برادارنش به نام امامزاده اسماعیل به این منطقه پناه آورده است. بعدها برادرش به «اسپریس» یکی از روستاهای اطراف پاوه عزیمت کرد و او در هجیج ماندگار شد. اندک اندک یارانی به دور او جمع شدند.»

این پل در داخل شهر ماهیدشت، بر سر راه کرمانشاه به اسلام آباد و بر روی رودخانه دایمی مرگ قرار دارد. این پل به طول پنجاه متر و عرض 10/6 متر با جهت شمالی- جنوی ساخته شده است. پایه های این پل نیز به وسیله لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده و روکار آن با سنگ های مکعب مستطیل تراشیده، چیده شده است. این پل دارای دو پایه سنگی است. هر یک از این پایه ها از سه بخش تشکیل شده است. بخش میانی، بخشی از یک مکعب مستطیل به طول 10/6 متر است و در دو جهت آن، آب شکن های چند ضلعی ساخته شده است. بر روی پایه های سنگی این پل، پشتبندهای سه ضلعی از آجر ساخته شده است که تا سطح گذرگاه بالا آمده اند.

پل ماهیدشت سه دهانه دارد. دهانه میانی، دهانه اصلی و دارای طاق جناغی است. در دو طرف دهانه میانی و دهانه کوچک تر با طاق جناغی ساخته شده است. احتمالاً این پل به دوره صفویه تعلق دارد.

این پل در هفت کیلومتری شرق کنگاور، در مسیر جاده کنگاوریه تویسرکان، در روستای کوچه قرار دارد. پل کوچه بر روی رودخانه «خرم رود» با جهت شمالی شرقی – جنوب غربی ساخته شده است.

این پل به طول 80/68 متر و عرض پنج متر و دارای شش پایه سنگی است که چهار پایه مرکزی آن هر یک به عرض 10/3 متر است. پایه های این پل از دو بخش تشکیل شده است: بخش اول پایه به صورت مکعب مستطیل و بخش دوم آب شکن مثلثی شکل است. این پایه ها در قسمت داخل با لاشه سنگ و ملاط گچ و در نما با سنگ های نسبتاً بزرگ نتراشیده در ابعاد مختلف چیده شده اند. این پل دارای چهار دهانه نامساوی است. ارتفاع هر یک از این دهانه ها از کف رودخانه تا تیزه قوس در وضع موجود حدود 10/2 متر است. طاق تمام دهانه ها از نوع طاق های جناغی است؛ ولی طاق دهانه پنجم در جریان بازسازی اطاق آن در نمای جنوبی به صورت هلالی در آمده است.

جان پناه های پل، آجری است. عرض هر یک از جان پناه ها چهل و یک سانتیمتر و بلندی آن از سطح گذرگاه پل پنجاه و شش سانتیمتر است. بر روی جان پناه ها یک رج آجر،هره چینی شده است. آجرهای به کار رفته در این پل به ابعاد 5×21×21 و 6×20×20 سانتیمتر است. متأسفانه کتیبه ای بر روی بنا وجود ندارد تا زمان دقیق ساخت آن را مشخص نماید، ولی با توجه به ساختار معماری و مقایسه آن با پل های صفوی، به نظر می رسد که این پل نیز متعلق به دوره صفویه باشد.